Тараз тұрғыны қаңтар оқиғасында ҰҚК шендісін өлтірді деген айыппен 16 жылға сотталды

Қаңтар оқиғасы кезінде "терроризм" және "тәртіпсіздіктерге қатысты" деп айыпталған тоғыз адамға қатысты үкім шығарылды. Олардың бесеуі қайтыс болғаннан кейін сотталды. Аталған сот ел арасында "аруақтар соты" деген атаумен сынға ұшырады.

Таразда қаңтар оқиғасы бойынша тағы тоғыз үкім шығарылды. Олардың бесеуі рақымшылыққа ілінгенімен, төртеуі нақты мерзімге жаза арқалады. Оның ішінде 64 жастағы Нұрахан Махатов 6 жылға, Жақсылық Абдуллаев пен Айбол Сағынтай әрқайсысы 5 жылға бас бостандығынан айырылды. Олардың барлығына Тараздағы "жаппай тәртіпсіздіктерді ұйымдастырды және оларға қатысты" деген айып тағылып отыр.

Соттлағандардың арасында ең ұзақ мерзім 16 жыл болды. Атыс қаруын заңсыз иемденді, оны ұрлады немесе бопсалады, Билік өкіліне қатысты зорлық-зомбылық жасады деген айыппен Ербол Жұманов ең ауыр жазаны алды. Тергеу мәліметтері бойынша ол ҰҚК подполковнигі Дастан Әділбайды атты деп айыпталған.

Сотта Ербол Жұмановтың өзі кінәсін мойындамады. Сотталушыларға арналған тордан үкім шыққан кезде ол жанұшыра айқайлады.

«Мен ешкімді өлтірген жоқпын! Менде қару болды, бірақ мен атпадым, мен кінәлі емеспін. Бұл қандай сот? Бізді қандай адамдар басқарады!. Ертең олар сіздің балаларыңызды әділетсіз түрде отырғызады, ал сіз үнсіз қаласыз! Мен енді қорықпаймын, Тоқаевтан да, ешкімнен де қорықпаймын!»,- дейді ол.

Тараздағы қаңтар оқиғасына қатысты іске қатысты сот 2022 жылдың желтоқсанында басталған. Ербол Жұмановтың мемлекеттік адвокаты-Ақкенже Құттыбаева болғанымен, отбасында жеке адвокатқа қаражат табылмады.

«Алдымен жергілікті судья болды, содан кейін судья болып Алматыдан келген басқа судья тағайындалды. Жазадан немесе тұрғындардың кек алуынан қорқатын шығар. Біз бірнеше рет сотта толық менің ағам түсірген бейнежазбаларды ұсынуға өтініш бердік. Бірақ ағамның менің адам өлтірмегенім туралы дәлелдер болған бейнежазба ұсынылмады. Ол 5-6 қаңтарға қараған түні үйден шықты, таңғы сағат 4-те болды. Оны үйде әйелім көрді, оның дәлелі болды. ҰҚК подполковнигіне оқ атылды және ол 3:18 минутта жарақат алды.

Жарақат алған ол бір сағаттан кейін ауруханаға жеткізілді. Ол кезде менің ағам әлі алаңда болған жоқ. Сотта барлық бейнежазбалар толық ұсынылмады, олар қысқартылды, толық бейнелерді ұсыну туралы өтініштеріміз қанағаттандырылмады. Бейнежазбада «Арлан»  және «Камаз»  машиналарындағы әскери және ҰҚК қызметкерлері алаңда таңғы сағат 3-тен кейін пайда болды. Олар бұл бейнелерді көрсеткісі келмейді, өйткені уақыт сәйкессіздігі бірден пайда болады», — деді ол сотталушының ағасы Ержан Жұманов.

Ержан Жұмановтың айтуынша, қару тек Ерболда ғана болмаған. Сол түні 1500 дана жауынгерлік қару ұрланып, әлі күнге дейін толық табылмаған.

«Бүкіл қару-жарақ арсеналын иемденген адамдар ақша бергендіктен, таныс тапқандықтан босатылды, ал біз оны жасай алмадық. Көптеген ұсталғандардың туыстары жақындарын босату үшін барын сатты, бізде сататын ештеңе болмады. Қазақстанда жалпы сыбайлас жемқорлық бар екені түсінікті. Бізде әділдік жоқ», - деді ағасы Жұманов.

Оның пікірінше, сотта көптеген бұзушылықтар болған көрінеді.

«Менің ағамның ісіне куәгерлердің бірі басында тонау үшін ұсталды. Содан кейін ол босатылды және ол көптеген кантарлықтардың ісіне куә болды. Мысалы, Ерболмен бірге сотталған Махатовтың ісінде де. Тергеуде оны қолданғаны анық. Қорқытқан екі әскери адам болды. Ал менің ағам, қарапайым азаматтық, тергеу мәліметтері бойынша, бір уақытта бірнеше жерде пайда болғаны айтылды. Мысалы, Рэмбо және біреуі 40 әскермен "шайқасты". Бұл іс бойынша фильмнің сценарийін түсіруге болады», - деді  Ержан Жұманов.

37 жастағы Ерболдың екі кішкентай толмаған баласы бар, ол тұрақты жұмыс істемеген. Сол түні мыңдаған жастармен бірге Тараздағы алаңға шыққан.

Ерболдың әпкесі Гүлжан Жұманова сотта Президент Тоқаевтан көмек сұрады. Оның пікірінше, 16 жыл тым қатал жаза.

Қазір Ербол Жұмановтың отбасы апелляциялық шағым беруге дайындалып жатыр. Осы орайда олар жеке адвокат жалдауды көздеп отыр.

Фото: Masa.media.kz