Семей қаласының таяуда тағайындалған әкімі Бақытжан Байахметов қаланың шығыс жақ шетіндегі «Водный» кентінің тұрғындарымен кездесті. Шындығына көшсек, мұндағы күнделікті орын алатын әлеуметтік мәселе шашетектен. Бұған дейін мұндағы ауыз су, тазалық жайы, қоғамдық көлік қатынасының ретке келуі туралы қала билігіне сан рет айтылса да жергілікті шенеуніктердің жер шұқып уәде беріп кеткеннен басқа нәтижесі шамалы болғаны шындық.
Сол себептен де бұл жолы барған қаланың «су жаңа» басшысын водныйлықтар бауырға басып, нағашысы келгендей қуанғаны шамалы болды. Тауқыметі бірінен бірі асатын «Водный» кентінде 1-ден 25 «Водный»-ға дейін созылатын көше атауларынан көз сүрінеді. Бұл өз алдына басқа мәселе. Ал, олардың әрқайсы таң ағарғаннан автобус аялдамасына «қияндағы қыстауынан» жеткені өз алдына, автобус күтіп, одан қалса қалтасындағысыны таксиске қағып беруге мәжбүр.
Аталған кентте орналасқан №34 мектептің ауласындағы кездесуде алдымен сөз алған ақсақал М. Сарихов жаңа басшының қызметіне тілектестігін білдіре отырып, орындалуы тиіс болса да көңіл көншітпейтін жағдайлар аз еместігінен хабардар етті. Соның өзектісі – кент халқының орталықтандырылған ауыз суға әлі күнге дейін толықтай қол жеткізе алмай келе жатқаны. Бұл мәселе Байахметовке дейін қала тізгінін ұстаған Ермак Сәлімовтің, (Семейді 5 жыл басқарған), жыл басында ғана келген Нұрымбет Сақтағановтың (бар-жоғы 6 ай шамасы ғана отырған) алдында да сан мәрте айтылып, шешілуін «бір құдай біледі» деген қазақы ұғымдағы сағымға айналғанын жоққа шығаруға болмас.
Бұл жолы кент халқымен кездескен Бақытжан Байахметов мәселеден бейхабар еместігін байқатқанымен, Восход, Водный аумағындағы жағдайлар 2024 жылға дейін шешілетіндігіне тоқталды. Тіпті, облыста осы сала бойынша өңір басшысының орынбасары болғанын да айта келіп, ауыз су, жарықтандыру жағдайы сатылап шеілетіндігінен хабардар етті.
-Бұл мәселе бойынша мен облыста осы су мәселесін қамтамасыз ету сұрағымен айналысқанмын.Жалпы 2024 жылы сумен қамтамасыз ету жаңадан мына су құбырларын жасау сонымен елді мекендерді сумен қамтамасыз ету бағдарламасы 2024 жылға дейін облыс бойынша солай есептелген, сол бойынша бітіру жоспарланып отыр. Қазір ол жоба аяқталу үстінде. Биылғы жылы мемлекеттік сараптамаға кіреді. Қазір тапсырма берілді жалпы бұл реконструкция қайта жаңғырту жобасы болып аталғандықтан жалпы бірінші кезеңде жаңадан құрылыс жүрі керек», - деп бір қайрды.
Бірақ, мәселенің шешімі бұған ғанап қарап тұрған жоқ екен. Ауыз суды шешіп тастайтын екінші жол да бар екен.
«Егерде жаңғырту жобасында халықпен жаңадан сумен қамтамасыз ету саны болатын болса оны сол бірінші бағытына кіргізуге болады. Оны біз келесі жылға кіргізуге мүмкіншілігіміз бар. Біз қазіргі осы қыркүйек айында жаңағы жоба сараптамасының қорытындысын аламыз , содан кейін келесі жылдың бюджетіне бастамасына кіргіземіз. Келесі жылдың бюджетіне біз келіскеннен кейін біз осы жылдың аяғында қаржы мүмкіншілігін қарап тіпті конкурстық процедурасын өткізуін қарастырамыз. Егерде конкурстық ұсынымдар мақұлданса, біз келесі жылы өзі республикадан келетін қаражат бар , сол бойынша құрылыс жұмыстарын келесі жылды тоспай кірісе береміз. Мұның өзі 2 ай уақытты алады, соны тоспай бастап кетуге мүмкіншілік болады,- деді қала әкімі Б. Байахметов.
Жиын барысында сөз алған тұрғындар одан өзге де жайларды ортиаға салғысы келіп, «оза шабуға» тырысқанымен, көлденеңдеген «көнекөздер» өз білгендерін, жасы үлкендігін алға тартып, жаңа әкімнен көп шындықты көлегейлеуге тырысқаны түсініксіз көрінді. Өзін таныстырмаған бір ақсақал «ұсақ-түйек» нәрсені айтқанша, «ұлттық руха, мелекеттік тілді» алдымен айту керектігін айтып, жергілікті жағдайдың қалайша шиеленіскендігін бүркемелегендігі біздегі алдыңғы толқынның да жүрісінен жаңылғандығын көрсетіп бергендей болды.
Дегенмен, «сақалын сатқан кәріден еңбегін сатқан бала артық» деген атадан қалған асыл сөз бар. Сол орайда, ес білгелі осы кенттің «3 Водный» аялдамасының тұсында (анығы түкпірінде) тұратын Қуат Қазезұлының ашынысы орынды.
-Негізі жаңа әкімнің кездесу өткізетіндігі жайлы толықтай құлақтандырған жоқ. Өйткені, мұндай кездесуге «дайындалып қойылған» адамдары шақыртылады. Қойылым ғой, қысқасы. Кент аялдамаларына сай 1,2,3 «Водный» аталғанымен, көше саны 23-25-«Водныйға» дейін барады. Қазір еңбек демалысына шыққаныма шүкіршілік етіп отырмын. Өйткені, күнделікті қалаға қатынау бір бейнет. Ең бірінші мәселе біз үшін ауыз су. Одан кейін автобустардың уақытылы жүруі. Таксимен қалаға жету қаншалықты қымбатқа түсетінін айтпай-ақ қояйын. Ескі де болсын қатынап жатқан автобустардың өзі сағым болып көрініп әрең жетеді. Ол өз алдына біздің кентте халық саны, көшіп келушілер көбейіп жатыр. Жас отбасылар бала-шағамызды қыстырылыстырып, бір-бірімізбен тәжікелесіп, әрең жетеміз. Күнделікті жағдай осы,-дейді Қуат Қазезұлы.
Кент тұрғынының айтуынша, осы «Водныйда» 1 мыңнан астам шошқа бағып айналасын ластап отырғандар да бар. Жеке кәсіпкердің бұл әрекетіне наразы жергілікті жұрт қанша шағымданса да оның шырт түкіріп жүрген жайы бар.
Тоқетерін айтқанда, тағы бір мәселе – балабақшаның өте қажеттігі. Алайда, оның өзі де биыл орындала қоймасы анық. Алдағы уақытта неше жылды еншілеп барып орындалатынына уақыт төреші. Бұл, әрине, қаланың жаңа әкімінің қанша жыл отыруына да байланысты.
Сәтжан ҚАСЫМЖАНҰЛЫ.
Байланысты жаналықтар
MalimBlocks
В объятиях государства. Почему казахстанцы не хотят жениться?
В Казахстане рекордно снизилась статистика создания новых браков, и это при том, что численность молодежи растет. Как сообщают аналитики Ranking.kz, за январь–декабрь 2023 года в стране зарегистрировали брак 120,9 тыс. пар. Это на 6% меньше, чем годом ранее.
Рост зарплат в два раза ниже реального роста экономики в Казахстане
В четвертом квартале 2023 года среднемесячная заработная плата составила 393.6 тысяч тенге, увеличившись на 12% с предыдущего квартала. Но радоваться этому не стоит. Аналитики «Халык финанс» считают, что такой рост связан с выплатами премий в конце ушедшего года.
Неравенство в Казахстане как в Африке – исследование
Почти половина жителей Казахстане имеет среднемесячные доходы на душу населения ниже минимальной заработной платы (85 тыс. тенге). При этом больше половины этих доходов люди вынуждены тратить на продукты питания. Зато 10% наиболее богатых людей в стране владеют почти 60% всех активов домохозяйств, что ставит Казахстан по уровню имущественного неравенства в один ряд со странами Африки. К таким выводам пришли аналитики «Халык Финанс» в опубликованном исследовании «Экономическое неравенство населения в Казахстане».
Почему казахстанцы такие бедные – исследование
Сырьевая направленность экономики и низкая производительность труда мешают казахстанцам больше зарабатывать. Частный сектор, малый и средний бизнес не то что не стали опорой экономики и источником ее эффективности, но и стагнируют. Тем временем государство увеличивает свою роль во многих сферах, позволяя оставаться на рынке низкопроизводительным компаниям. К таким выводам пришли аналитики «Халык Финанс» в опубликованном отчете «Рынок труда Казахстана 2023 - низкая производительность, скрытая безработица, региональный дисбаланс».
Центрально-Азиатский союз: возможности или риски?
Ухудшение социально-экономического положения в странах Центральной Азии на фоне войны в Украине снова стало поводом для обсуждения возможности экономической интеграции. В среду, 15 ноября, эксперты Central Asian Think Tanks Forum, организованного PaperLab в Астане, размышляли, как нашим странам стоит объединять усилия, чтобы наконец перестать быть объектом геополитических и экономических интересов мировых держав и становиться самодостаточным регионом.
