Цифрлық кодекс қабылданбақ

Цифрлық даму министрлігі өткізген бұл жиынға қоғам өкілдері, парламент депутаттары, сарапшылар қауымдастығы және бизнес өкілдері келіп, әркім өз ойы мен ұсынысын ортаға салды. Кодекстің жобасы үш негізгі бағытты қамтиды: адамның және азаматтың цифрлық құқықтары, цифрлық экономика және цифрлық мемлекет. Азаматтардың өз қабілеттері мен дағдыларын толық іске асыруына ықпал ететін қауіпсіз, қолжетімді және жайлы цифрлық ортаны құру, олардың өмір сүру деңгейі мен сапасының өсуі, деректерді сақтау, өңдеу және беру үшін жоғары технологиялық, сенімді, қолжетімді және қауіпсіз ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылым, барлық азаматтар үшін ыңғайлы және қолжетімді цифрлық қызметтер мен сервистер  және т.б. сұрақтар талқыланды.

Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі вице-министрі Асқар Жамбакин өз сөзінде бұл құжаттың маңыздылығын, елімізде цифрлық технологиялардың жоғары қарқынмен дамуына байланысты оны қабылдау қажеттілігін атап өтті.

«Бүгінде цифрлық кеңістік азаматтардың, бизнестің және мемлекеттің өзара әрекеттесуінің негізгі арнасына айналды. Кодификация сонымен қатар заңдарды цифрлық ортада қолдануды азаматтар мен бизнес үшін қолжетімді және түсінікті етеді, ауыр талаптар мен реттеуші кедергілерді жояды. Цифрлық технологиялардың даму қарқыны мен таралу ауқымы нормативтік актілерді қабылдау жылдамдығына ғана емес, заңнама құрылымына да жаңа талаптар қояды. Цифрлық кодекстің қолдануы цифрлық экономиканы дамыту және мемлекеттік басқаруды цифрлық трансформациялау үшін бірыңғай құқықтық кеңістікті құруға мүмкіндік береді »,- деді Асқар Жамбакин.

Цифрлық кодексті әзірлеу жинақталған оң тәжірибе мен озық халықаралық тәжірибені ескере отырып, цифрлық технологияларды, оның ішінде жасанды интеллектті реттеудің жаңа тәсілдерін енгізуге, азаматтар мен бизнес үшін қауіпсіз және жайлы цифрлық ортаны құруға мүмкіндік береді.

«Цифрландыру саладан тыс сипатты көздейді, яғни қандай да бір технологиялар жай ғана Цифрлық заңмен реттелсе, ол басқа салаға қатысты заңдарға қолданылмайды. Біз қандай да бір технологияны жазуды қайталауымыз керек. Цифрлық құжаттарда болғандай, норма барлық салаларда тиімді болуы үшін біз бұл мәселені кодекс деңгейінде енгізуге мәжбүр болдық. Жасанды интеллект сияқты технологиялар барлық салаларда қолданылатын болады, әр саланың өзіндік ерекшеліктері болады, бірақ тәсілдер біркелкі болуы керек. Бұл нормаларды бір құжатқа жинақтау - табиғи қажеттілік»,- деп атап өтті мәжіліс депутаты Екатерина Смышляева.

Мамандар аталмыш құжатты әзірлеу бойынша өз пікірлерін білдіріп, осы бағыттағы тәжірибелерімен бөлісті.

Мемлекет басшысы 2023 жылғы 1 қыркүйектегі «Әділетті Қазақстанның экономикалық бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауында цифрландырудың жетекші қағидаттарын айқындайтын кешенді салалық құжат дайындауды тапсырған болатын.

Ресей, Өзбекстан және Тәжікстан сияқты елдер цифрлық даму саласындағы заңнамаларды кодификациялауды жоспарлап отырғанын жариялады. Қырғызстан Цифрлық кодекс жобасын әзірлеуге кірісті.