«Алматы көшбасында». Қазақстан азаматтары айыппұл төлеуден рекорд жаңартты

Қазақстандықтарға былтыр 304 млрд теңге айыппұл салынды. Ал әкімшілік құқықбұзушылық саны 15 миллионнан асқан, деп хабарлайды Malim.kz 24.kz арнасына сілтеме жасап.
Кейінгі 5 жылдың ішінде елде тіркелген әкімшілік құқықбұзушылықтар саны 2,5 есе өсті. Ал айыппұлдың өсімі былтыр рекордтық көрсеткіш тіркеді. 2019 жылғы статистикамен салыстырғанда 4 есе өсіпті.
Әкімшілік құқықбұзушылық саны:
2019 жыл – 6 084 055 теңге
2024 жыл – 15 130 010 теңге
Әкімшілік айыппұл мөлшері:
2019 жыл – 71 858 473 430 теңге
2024 жыл – 304 271 231 508 теңге
Айыппұл сомасы бойынша Алматы қаласы көш бастап тұр. Мегополис тұрғындары 60 млрд теңге төлеген. Дені жол ережесіне қатысты екеніне айта кету керек. Одан кейін тізімді Маңғыстау облысы жалғайды. Онда 40 млрд теңгеден аса қаржыға хаттама толтырылған. Бұл өңірде айыппұл негізінен экологияны бұзған кәсіпорындарға салынды. Ал үштікті Атырау облысы түйіндеп тұр. Мұнда тұрғындар 31 млрд теңгенің айыппұлын арқалады.
Елорда антилидерлер тізімінде төртінші орында. Өңірлер бойынша салынған айыппұл көлемі:
Алматы қаласы – 60,1 млрд теңге
Маңғыстау – 40,5 млрд теңге
Атырау – 31,8 млрд теңге
Астана – 28 млрд теңге
Тәртіп бұзғандардың басым бөлігі айыбын қаржымен өтейді. Ал ескерту сирек беріледі. Заңды бұзғандардың 84%-на хаттама толтырылған. Бұл тұрғыда заңгер Нұрсұлтан Орынбек мәселенің салдарымен емес, себебімен күресуді ұсынып отыр.
Адамдарды жазалағаннан гөрі мүмкіндігінше түсіндірме жұмыстарын жүргізіп, ескерту беріп, құқықтық мәдениетті бала кезден қалыптастыру керек деп есептеймін, - дейді ол.
Ал мәжіліс депутаты Үнзила Шапақтың айтуынша, ескерту шарасы жаза ретінде тиімділігін көрсетпеді. Мемлекеттік органдардың ұстанымы осындай.
Соңғы жылдары ескерту шарасы жаза ретінде тиімді емес деп танылды, мемлекеттік органдардың ұстанымы осындай.
Біз ескерту жасаймыз. Бірақ заңбұзушылық жасала береді. Сондықтан қалтасына түсу шарасы болып жатыр. Әрине, екі жақтан да бақылауға алу керек. Заңды тұлғаларды да, жеке тұлғаларды да заңда көрсетілген талаптарды бұзбауға үйрету керек, - дейді Мәжіліс депутаты Үнзила Шапақ.
Депутат құқықтық сауаттылықтың да маңызына тоқталады. Халық заңға тиянақты болса, жазадан да ада болар еді. Ал Мәжіліс тарапынан әкімшілік айыппұлдар мөлшерін азайтуға қатысты ұсыныс жасалып жатқанын айтады.
Төмендету бойынша сұрақтар көтеріліп жатыр. Себебі азық-түлік бағасының ұлғайтылуына байланысты, жалақының өзгермеуіне байланысты міндетті түрде қойылатын жаза, алатын айыппұл адамдардың төлем қабілеттілігіне сәйкес келуі керек. Одан тыс жоғары бағаларда ала білген ол әрекетті шектеуге тиімді емес, - дейді Үнзила Шапақ.
Бұл мәселе алдағы күндердің еншісінде. Айыппұлды азаматтардың табысына қарай саралап есептеу – халықаралық тәжірибеде бар үрдіс.
Фото: ftwitty/Getty Images
MalimBlocks
