Абай. ӘЛИФБИ

Malim Админ

  • 06.01.2021

Әлиф-дек ай йүзіңә ғибрәт еттім,

Би – бәлаи дәртіңә[1] нисбәт[2] еттім.

Ти – тілімнән шығарып түрлі әбиат[3],

Си – сәнәи[4] мәдхіңә[5] хурмәт[6] еттім.

Жим – жамалың[7] қандай ақ рузи[8] маған,

Хә – хәлиллик[9] тапмадым, жаным, сәнан.

Хи – халайық, мен емес, бәрі интизар,

Дәл – дариға ғишық[10] оты бермес аман.

Зәл – зәлиллік[11] көрген соң, сайрай бер, тіл,

Ре – риза қылмағыңды, яр[12], өзің біл.

Зе – заһардай[13] күйдірді ғишқың қатты,

Сын – сәләмат қалмағым болды мүшкіл.

Шын – шәкәр ләб[14] есіме түскен сайын,

Сат – сабырым қалмады, мен не әйләйін[15].

Зат – заиғ[16] өмірім өтті менің бекер,

Та – талаптан әйтеуір құр қалмайын.

За – залым көп қылыш боп жанға оқталды,

‘Айн – ақылымды басымнан тартып алды.

Ғайын – ғариблік[17] басыма түскеннен соң,

Фи – файдаң[18] тие ме деп жаза салды.

Қаф – қабыл болар ма екен жазған хатым,

Кәф – кәміл[19] ақылың, асыл затым.

Ләм – ләбіңнен[20] ем қылсаң мен дәртліге,

Мим – меһріңнен қалмас ед бар апатым.

Нун – нала ғып қайғыңмен күйдірдің көп,

Уау – уәйлана[21] ғишқың[22] уайым жеп,

Һи – һеш файдаң тимесе өлді ойлаңыз,

Ләм-әлиф – лә иләһа иллалла[23] деп.

Я – ярым, қалай болар жауап сөзің,

Мәд[24] – қасың, тәшдид – кірпік, сукун – көзің[25].

Үтірмен асты-үстілі жазуда бар,

Болуға асты-үстілі көнсең өзің.

 

[1] درد – (арабша). [дәрд] – ауру, азап шегу. Мұнда  ғашық болып дерттену деген мағынада.

[2] نسبت – (арабша). [нисбәт] – байланыс, қатынас, бір нәрсемен байланыста болу

[3] ابیات – (арабша). [әбиат] – өлең, жыр; бәйт сөзінің көпше түрі.

[4] ثنا – (арабша). [сәнә] – мақтау, мадақтау

[5] مدح – (арабша). [мәдх] – мадақтау, мақтау

[6] حرمت – (арабша). [хурмәт] - құрмет

[7] جمال – (арабша). [жәмал] – көркік, сұлулық, әдемілік

[8] روزی – (парсыша). [рузи] – несібе, үлес

[9] خلیل – (арабша). [хәлилл] – шын дос, сүйген жар.

[10] عشق – (арабша). [‘ишқ] - ғашықтық

[11] ذلیل – (арабша). [зәлил] – қорлық, азап.

[12] یار – (парсыша). [йар] – дос, сүйікті жар мағынасында.

[13] زهر – (парсыша). [зәһәр]  – у, заһар

[14] شکر لب – (парсыша). [шәкәр ләб] –тәтті ерін.

[15] ایلاماک – (түркише). [әйләмәк] – істеу, жасау

[16] ضایع – (арабша). [заи‘] – бүлінген, бұзылған, зая

[17] غریب – (арабша). [ғәриб] – ғаріп

[18] فایده – (арабша). [фаидә] - пайда

[19] کامل – (арабша). [камил] – кемел, толық

[20] لب – (парсыша). [ләб] - ерін

[21]ویلان – (парсыша). [уәйлән] – қаңғырып жүретін, тентірейтін

[22] عشق – (арабша). [‘ишқ] - ғашықтық

[23] لا اله الا الله – (арабша). [Лә иләһә иллаллаһ]  – Алладан басқа ешбір тәңірі жоқ.

[24]  ٓ  مد – мәд, ْ سوکون  – сукун, ّ تشدید – тәшдид – араб жазуын сауатты оқу үшін әріптердің үстіне қойылатын айрықша белгілер

Байланысты жаналықтар

Татарстанда Абай Құнанбаевтың ескерткіш-бюсті ашылды

24.10.2024

Тоқаев Ашхабадта Абайға арналған ескерткіш ашты

10.10.2024

Қазақ ұлттық опера және балет театры 91 маусымын бастады

29.09.2024

Абай облысында жолаушыны тепловоз қағып кетті

11.09.2024

Абай қазақты шоқындырудан қалай аман алып қалды?

10.08.2024

Елімізде Абай есімді 19 мыңға жуық адам тұрады

09.08.2024
MalimBlocks
Татарстанда Абай Құнанбаевтың ескерткіш-бюсті ашылды

Тоқаев Ашхабадта Абайға арналған ескерткіш ашты

Қазақ ұлттық опера және балет театры 91 маусымын бастады

Жаңа маусым «Абай» опералық спектаклімен ашылды

Абай облысында жолаушыны тепловоз қағып кетті

Ол құлаққаппен ән тыңдап, теміржолдан өтіп бара жатқан

Абай қазақты шоқындырудан қалай аман алып қалды?

12 мешіттің аузына құлып салынып, архиепископ дін таласына шақырады

Елімізде Абай есімді 19 мыңға жуық адам тұрады

10 тамыз Абай Құнанбайұлының туған күні