NASA марстағы мұз қабаттарын зерттейтін құрылғыны дамытты
NASA мамандары Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) ғарыш аппаратымен бірқатар тәуекелге толы маневрлер жүргізіп, SHARAD жерасты радиолокациялық құрылғысының жұмысын дамытты, - деп хабарлайды Malim.kz hightech.fm сайтына сілтеме жасап.
120°-қа бұрылудың арқасында дабыл 10 есеге артты. Енді зонд Марс бетіндегі мұз қабаттарын әлдеқайда жақсы анықтай алады.
Mars Reconnaissance Orbiter (MRO, NASA) Марс орбитасында 20 жыл бойы ұшып жүргеннен кейін жаңа әдісті қолдана бастады. Бұл маневр SHARAD радарының сигналын 10 есе күшейтіп, Марс бетінен 2 шақырым тереңдікке дейінгі қабаттарды анық көруге мүмкіндік берді.
SHARAD құрылғысы мүздықтардан да кен орындарын іздейді. Бұл — болашақ миссиялар үшін маңызды ресурс, себебі мұздан су, ауа және зымыран отынын алуға болады.
2005 жылы ұшырылғаннан бері MRO аппараты конструкциясы бойынша 30°-қа еңкейіп, ғылыми құралдарын қажетті нүктелерге бағыттай алатындай етіп жасалған. Аппарат атмосфераны да, жер асты құрылымдарын да бақылай алады. Алайда SHARAD радарында мәселе болды: оның антеннасы аппараттың артқы жағында орналасқан, ол ашық ғарышқа қарайды. Аппарат корпусы сигнал қабылдауға кедергі келтіріп тұрды, ал антеннаның барынша тиімді жұмыс істеуі үшін оны Марсқа қарату қажет болатын. Бұл мүмкін, бірақ құрылғыны бұрғанда Жермен байланысқа жауапты антенна бағытын жоғалтады және күн панельдерінен энергия жинау қиындайды.
2023 жылы миссия тобы алғашқы «үлкен крен» маневрін жасады — аппарат 120°-қа бұрылды. Бұл радардың сезімталдығын едәуір арттырды, бірақ қауіп деңгейі жоғары болды. Мұндай маневрлерді NASA жылына ең көбі екі-үш рет жасауға келісім берді.
2023–2024 жылдары жасалған бірқатар бұрылыстар құнды тәжірибе жинауға мүмкіндік берді. Енді MRO жер асты мұзын іздеу міндетін әлдеқайда тиімді орындайды. NASA қызметкерлері аталған тәсіл орбитадан бұрын-соңды болмаған ғылыми деректер алуға көмектесіп жатқанын айтты.
Бұл жаңа мүмкіндік жақында Planetary Science Journal журналында жарияланған мақалада егжей-тегжейлі сипатталды. Онда миссия қатысушылары «өте үлкен крендер» деп атайтын 2023–2024 жылдары орындалған үш маневр құжаты жасақталған.
«Аппарат пен оның бағдарламалық жасақтамасы бастапқыда-ақ кез келген уақытта иілуге бейімделіп жасалған», — деп түсіндірді MRO жобасының жетекшісі, Оңтүстік Калифорниядағы NASA-ның Реактивті қозғалыс зертханасының қызметкері Рид Томас.
Фото: NASA/JPL-Caltech/University of Rome/ASI/PSI
Қазақстандағы жаңа ұлт: орыстілді қазақ пен қазақтың арасы алшақтап бара ма?
Ең көп оқылған
