Сирия экс-президент Башар Асадты қамауға алу үшін ордер шығарды

Сирия билігі 2024 жылдың желтоқсанында құлатылып, елден қашып кеткен бұрынғы президент Башар Асадқа қамауға алу туралы ордер шығарды, деп хабарлайды Malim.kz Бұл Сирияның мемлекеттік ақпарат агенттігі SANA-ға сілтеме жасап.
Агенттіктің мәліметінше, тергеу судьясы Тауфик әл-Али ордердің 2011 жылы Сирияның Деръа (Дераа) провинциясында үкімет әскері жасаған қырғыннан қаза тапқандардың туыстары берген шағымға байланысты шығарылғанын айтқан. Асадқа қасақана кісі өлтіру, өлімге әкелген азаптаулар және заңсыз қамауға алу айыптары тағылды.
Сирия сотының бұл шешімі Асадты Интерпол арқылы халықаралық іздеуге жариялау мүмкіндігін ашатыны атап өтілді.
2011 жылы Сириядағы көпжылдық азаматтық соғыстың басталуына себеп болған Деръадағы көтеріліс наурыз-мамыр айларында жалғасқан. Сириялық адам құқықтарын бақылау кеңесінің дерегінше, бірнеше күн ішінде провинция орталығы Деръада кемінде 320 адамның мәйіті табылған, олардың арасында әйелдер мен балалар болған. Жергілікті комитеттердің хабарлауынша, Асад жіберген әскер мен бронетехника жүргізген операция кезінде 630-дан астам адам қаза тапқан. Әсіресе қауіпсіздік қызметі жерлеу рәсімдеріне қатысушыларға оқ жаудырған.
Бұған қоса, қыркүйек айының басында Франция соты Башар Асад пен оның алты бұрынғы серіктесіне халықаралық қамауға алу ордерін берген болатын. Бұл шешім 2012 жылы Сирияның Хомс қаласын үкімет әскері бомбалаған кезде қаза тапқан америкалық журналист Мэри Колвин мен француз фотографы Реми Оклик ісіне байланысты қабылданған. Франция билігі бұл соққыларды адамзатқа қарсы қылмыс және соғыс қылмысы деп атаған. 2023 жылы да Франция соты Асадқа химиялық қару қолданғаны үшін қамауға алу ордерін шығарған еді.
Башар Асад 2000 жылдан 2024 жылға дейін Сирия президенті болды. 2011 жылы ол халық наразылықтарын күшпен басып, елде азаматтық соғыс басталды. 2015 жылдан бастап Асадқа Ресей белсенді қолдау көрсетті. 2016 жылы РФ әуе күштері жүргізген ауқымды бомбалау нәтижесінде Асад әскері қарсыластарына Алеппо қаласын бермей қалған.
Халықаралық ұйымдар Асад пен оның серіктерін бірнеше рет адам құқықтарын бұзды, соғыс қылмыстарын жасады деп айыптады. Оның ішінде жаппай өлтірулер, химиялық қару қолдану және бейбіт нысандарды бомбалау бар.
2024 жылдың желтоқсанында Асад көтерілісшілер тарапынан құлатылып, Дамасктан Мәскеуге қашқан. Жаңа Сирия билігі Ресейден оны экстрадициялауды талап етті, бірақ Владимир Путин Асадты беруден бас тартты.
Фото: Burak Kara/Getty Images