Масс-медиа туралы заң президенттің қол қоюына жолданды
2023 жылдың соңында Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева журналистер ортасында қызу талқыға түскен «Масс-медиа туралы» туралы заң жобасын мәжілісте қорғап, депутаттар құжатты бірінші оқылымда мақұлдаған еді.
Масс-медиа туралы заң жобасы Сенат қарауынан өтті. Құжат президентке қол қоюға жіберіледі, деп хабарлайды Malim.kz.
Түзетулер:
мемлекеттік емес БАҚ құралдарына гранттар беріледі;
БАҚ-тағы материалдарға талап қою мерзімі бір жылды құрайды;
БАҚ сұраулары бес күннен жеті күнге дейін қаралады; бұқаралық ақпарат құралдарының қызметін өзін-өзі реттеу мәселелері жөніндегі қоғамдық-кәсіби кеңес болады, сондай-ақ журналистердің Әдеп кодексін бекітеді;
суицид жасау тәсілдері және суицидке шақыру туралы ақпарат таратуға тыйым салынады.
Сонымен қатар, егер "ұлттық қауіпсіздікке қауіп бар" деп тапса, ҚР СІМ шетелдік БАҚ-ты аккредиттеуден өткізбей қоюы мүмкін. Медиазаңгерлер мен жұмыс тобындағы журналистер ұсынылған бірқатар өзгеріске қарсылық білдірген еді.
Заң жобасын бойынша депутаттар енгізген бірқатар түзету:
«Баспасөз картасы»; «Бұқаралық ақпарат»; «Діни теле бағдарлама»;
«Журналистердің құқықтары мен бостандық-тарының сақталуы туралы Ұлттық баяндама»; «Теле-, радио арнаны есепке қою туралы куәлік» ұғымдарын алып тастау;
«Журналистің ерекше мәртебесі» және «Аккредиттеудің оңайлатылған тәртібі» ұғымдарын енгізу; «Журналистерді (бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдерін) аккредиттеу» және «Масс-медиа мониторингі» ұғымдарын нақтылау;
Желілік басылымдар мен ақпараттық агенттіктерді БАҚ түрлерінің бірі болып табылатын «интернет-басылым» бірыңғай ұғымына біріктіру. Бұл ретте, интернет-басылымдар барлық дәстүрлі БАҚ сияқты міндетті түрде есепке қойылады;
Масс-медиа қызметінің негізгі міндеттерін нақтылау;
Үкіметтің мемлекеттік ақпараттық саясаттың негізгі бағыттарын әзірлеу және оларды іске асыруды ұйымдастыру жөніндегі құзыретін толықтыру;
Қосымша құзыреттер беру:
Уәкілетті органға – масс медиа мониторингін жүзеге асыру жөніндегі;
облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті өкілді органдарының:
Үлгілік қағидаларға сәйкес тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің аумағында тұрғын үй кешендерінде жеке спутниктік және эфирлік қабылдау құрылғыларын, кабельдік коммуникацияларды орналастыру жөніндегі талаптарды белгілеу жөніндегі;
облыстардың (республикалық маңызы бар қалалардың, астананың) жергілікті атқарушы органдарының қоғамдық көлікте мемлекеттік теле-радио өнімдерінің трансляциясын қамтамасыз етуі және бақылауы жөніндегі;
Одан бөлек мынадай өзгерістер енгізілген:
Журналистің (бұқаралық ақпарат құралдары өкілінің) кәсіби қызметіне құқықтық кепілдіктер белгілеу;
Мемлекеттік тілдегі теле-радио бағдарламаларды тарату және отандық контент көлемі бойынша талаптарды 2025 жылдан бастап – 55 пайызға, 2027 жылдан бастап теле-радибағдарламалардың жалпы көлемін 60 пайызға ұлғайту;
Құқықтардың бұзылуына байланысты БАҚ-қа қойылатын талаптар бойынша ескіру мерзімін үш жылдан бір жылға дейін қысқарту;
БАҚ қызметін өзін-өзі реттеу мәселелері бойынша қоғамдық-кәсіби кеңестердің негізгі функциясы ретінде журналистердің Әдеп кодексін әзірлеуді айқындау;
Балалар басылымдары мен өңірлік газет-журналдарын қаржылай қолдау (грант тағайындау);
Отандық теле-радио арналардың апта сайынғы хабар тарату көлемінде шетелдік теле-радио арналардың теле-радио бағдарламаларын ретрансляциялауды 20 пайыздан 10 пайызға дейін қысқарту.
2023 жылдың соңында Мәдениет және ақпарат министрі Аида Балаева журналистер ортасында қызу талқыға түскен «Масс-медиа туралы» туралы заң жобасын мәжілісте қорғап, депутаттар құжатты бірінші оқылымда мақұлдаған еді.
Фото: europeanacademyofreligionandsociety.com