Түркиядағы ең танымал исламтанушы теологтар, том том кітап жазып, ТВ эфирінен уағыз айтып жүрген ең атақты уағызшылардың ауыздарынан еш тастамайтын екі тақырыбы бар, бірі әйел темасы, әйелдердің шашы ұзын ақылы қысқа екені, тозақ тұрғындарының басым бөлігі қатындар екені, әйелдердің шайтани азғыру қабілеті, әйелдерді сабауға болатыны, әйелдерге Нұр сүресін ғана үйретіп үй шаруасына салу керектігі туралы т.б. осыны бәрі де айта береді. Екінші тақырыптары белден төмен, еркектерге о дүниеде берілетін әжір сыйлық, жұмаққа барған еркектерге берілетін хор қыздары, олардың саны, категориялары, кімге қанша берілетіні, кәдуілгі ілімнің бір саласына айланып кеткен ғой хор қыздарын классификациялау. Міне, осы екі тақырыптан аса алмайды. Экология проблемаларына Ислам дінінің көзқарасы қандай екені туралы айтатын бір молда көрмейсің. Жұмысшылардың құқықтары туралы айтатын бір уағызшы көрмейсің. Хайуан құқықтары, әйел құқықтары, логиканы жетілдіру, сыни ойлау, азаматтардың еркіндіктері мен бостандықтары, ғылыми зерттеуге ынталандыру сияқты тақырыптар не жоқ немесе мүлде аз. Қысқасы, осы күнгі қоғамға қажетті замануи тақырыптарды ауызға алмайды молдекеңдер. Осы уағызшылардың ойлау деңгейі 15-ші ғасырда қатып қалған, одан аса алмайды. Өздері қоғамның ойлау деңгейіне жете алмаған соң қоғамды өздерінің деңгейіне түсіруге тырысады. Бұл – деградация. Сонсоң 1,000 жыл бұрынғы мұсылмандардан пәленбай пәленбай ғалымдар шыққан деген бос сөзді қою керек, шықса шыққан шығар сол кезде, ал біз әзір 21-ші ғасырда өмір сүріп жатырмыз. Мың жыл бұрын анандай болғанбыз мынандай болғанбыз деп әншейін өзі бірдеңе бітіргендей сөйлейтіндерді түсінбеймін. Сол ғалымдар бізге бүгін керек! Бүгін шығару керек физиктер мен химиктерді, медиктер мен биологтарды! Бүгінгі мұсылмандар Ибн Синалар мен әл-Фарабилерді шығара алмай жатса, ойлану керек. Ойланудан қорықпаңдар шырақтарым!!!
Мұртаза БҰЛҰТАЙ
Жазба автордың рұқсатымен жарияланды.
