Қонаев сынаған кітап жарыққа шықты

Олжас Қасым

  • 16.10.2020

Бүгін Алматы қаласында жазушы Жұмабай ШАШТАЙҰЛЫНЫҢ «Қызыл қар» романының тұсау кесер рәсімі өтті. Бұл туралы МӘЛІМ КЗ сайты хабарлайды.

Салтанатты рәсімге ақпарат және қоғамдық даму министрі Аида БАЛАЕВА, халықаралық түркі академиясының президенті, академик Дархан ҚЫДЫРӘЛІ, ақын-жазушылар Дулат ИСАБЕКОВ, Смағұл ЕЛУБАЙ, Ұлықбек ЕСДӘУЛЕТ, Жүсіпбек ҚОРҒАСБЕК, Мереке ҚҰЛКЕНОВ, Жұмаш КЕНЕБАЙ және әдебиетші ғалымдар Айгүл СМАҚОВА мен Бекен ЫБРАЙЫМ қатысты.

«Қызыл қар» шығармасы алғаш рет осыдан отыз алты жыл бұрын 1984 жылы повесть болып шыққан еді. Шығармаға қойшы өмірі арқау болған. Жазушы соцреализмге бой алдырмай малшының машақатқа толы ауыр тіршілігін суреттеп шығады. Қаламгердің басты кейіпкері жүз қойдан жүз елу қозы алатын озат шопан емес. Керісінше қозы төлдейтін уақытта малы қырылған қойшының дәрменсіз күйі жазылады. Ен далада, колхоз малшысының жұпыны үй, көтерем отар. Бұл шығарма сол кездегі Қазақстан орталық комитетінің бірінші хатшысы Дінмұхамед ҚОНАЕВТЫҢ сынына ілігеді.

«Қызыл қар» қалай шықты, солай соққыдан көз аша алмай қалдым. Осы қуғын үш жыл бойы жалғасты. Сондағы айтқандары, «қойшылардың өмiрiн жаман көрсеткенi үшiн» дейдi. «Қой қырылған, қой бiрiн-бiрiнiң жүнiн жедi» деген сюжеттер бар едi. Сол кездерi өте жақсы көретiн ағаларымның өзi менен сырт айналып қашты. Сөйтсем, бұлар өте сақ адамдар екен ғой. Өйткенi, 37 жылдардың салқыны, елуiншi жылдардағы қозғалыстың бәрiн бiлетiн адамдар, осындай тағы бiр аласапыран басталып кете ме деп қорыққан ғой», - деп еске алды жазушы Жұмабай ШАШТАЙҰЛЫ.

Жиында сөз алғандар биыл жетпіске толған қаламгердің шығармашылығы жайлы баяндады.

«Бір кезде бұл шығарма қуғынға түсті. Мемлекеттің бірінші басшысы Қонаевтың өзі үлкен мінберден сынаған еді. Бүгін міне араға отыз жылдан аса уақыт салып романға айналып жарық көрді. Тұсау кесер жиынға билік өкілдерінен де адамдар келіп отыр. Бұл бір биліктің отыз жыл  бұрынғысы үшін кешірім сұрағандай әсер қалдырып отыр», - деді әдебиетші-ғалым Бекен ЫБРАЙЫМ.

Кітап мың данамен «Ғылым» баспасынан шыққан.

Фото автордікі. 

Байланысты жаналықтар

Аида Балаева сот отырысына қатысты журналистердің мүддесі қорғалатынын мәлімдеді

13.03.2024

Жазушы Жұмабай Шаштайұлы өмірден өтті

12.03.2024

Аналарға қашықтықтан және икемді жұмыс уақыты бекітілді

22.06.2023

«Самұрық-Қазына» басшы әйелдерді көбейтпек

05.05.2023

«Мұқанов Қонаевқа қарсы сөйледі». Совет үкіметінде тіл үшін күрес қалай жүрді?

10.02.2023

ОРАЛХАНДЫ ДА, ҚҰДАЙЫҢДЫ ДА ҰМЫТҚАН ЕКЕНСІҢ... яғни, Д.Исабековты тәубаға түсіру рәсімі

03.12.2022
MalimBlocks
Аида Балаева сот отырысына қатысты журналистердің мүддесі қорғалатынын мәлімдеді

Жазушы Жұмабай Шаштайұлы өмірден өтті

Ол 4 жасқа қараған шағында өмірден өтті.

Аналарға қашықтықтан және икемді жұмыс уақыты бекітілді

Бүгін Астанада Мемлекеттік қызмет істері агенттігінің бастамасымен мемлекеттік қызмет жүйесіндегі әйелдердің рөлін талқылау бойынша ашық диалог алаңы өтті.

«Самұрық-Қазына» басшы әйелдерді көбейтпек

«Самұрық-Қазына» тобындағы басшылық лауазымдардың үштен бірін әйелдер атқармақ.

«Мұқанов Қонаевқа қарсы сөйледі». Совет үкіметінде тіл үшін күрес қалай жүрді?

Қазақтың тілі үшін күрестің сонау Патша үкіметі кезінен басталғанын білесіз бе? Оның басында тағы да Алаш арыстары тұр.

ОРАЛХАНДЫ ДА, ҚҰДАЙЫҢДЫ ДА ҰМЫТҚАН ЕКЕНСІҢ... яғни, Д.Исабековты тәубаға түсіру рәсімі

Республика президентінің қолынан биік марапат алып, желі көтеріліп тұрған Д.Исабеков, мына біз сияқты пендесіне көңіл бөліп, «Мұхтар Мағауиннің бүкіл позициясы маған ұнамайды» деген түйінді тақырыппен сұхбат беріпті – Nege.kz, 10.ХІ.2022. Бір заманда таныған, білген, енді көзден таса, көңілден өшкен жазарманның, тәрізі, қырық-елу жыл бойы іште булыққан жүрекжарды толғамы. Жарыққа шыққан кезде біз тарихи-танымдық «Алтын Орда» кітабын дендеп, қажетті тынысқа Эрнест Хемингуэйдің ескі жұрты – жылы теңізге бет түзеген едік. Енді міне, екі аптадан асқанда қайрылып соғуға мүмкіндік таптық. Артықша қажеттіліктен емес, әлдебір әуесқой ағайындар дүддәмалда қалмасын деп.