Бәшімов: Контитуциялық реформа қоғам пікірін ескере отырып жасалу керек
Мемлекет басшысы бастамашылық еткен конституциялық реформа қоғамда мүдделі және сындарлы түрде талқыланып жатыр. Бұл туралы Еуропалық құқық және адам құқықтары сараптамалық институтының директоры Марат Бәшімов айтты.
«Талқылау барысында жұртшылық конституциялық реформаның барлық тармақтарын, соның ішінде Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президентіне қатысты жекелеген нормаларды Конституциядан алып тастау туралы түзетулерді де қолдады. Бұл Тұңғыш Президенттің қатарынан екі реттен артық сайлану құқығы туралы норма және оның мәртебесі мен өкілеттігі Конституциямен және Конституциялық заңмен айқындалады деген норма», - деп жазды ол.
Сонымен қатар, 91-бапта Тәуелсіз Қазақстанның негізін қалаушы ретінде Тұңғыш Президент мәртебесінің өзгермейтіндігі туралы норманың сақталуы қоғамда айтарлықтай қарама-қайшылық тудырды.
«Сондықтан Конституцияға түзетулер жобасын әзірлеген жұмыс тобының кейбір мүшелері Мемлекет басшысына Тұңғыш Президенттің тарихи рөлін негізгі заңнан алып тастау туралы ұсыныс жіберді, сондықтан ол ешқандай құқықтық жүктеме көтермейді. Н.Назарбаевтың Тәуелсіз Қазақстанның Тұңғыш Президенті болғаны тарихи фактінің өзі ерекше заңдық тұрғыдан бекітуді талап етпейді», - деді Марат Бәшімов.
Жұмыс тобы мүшелерінің пікірін ескере отырып, Конституциялық Кеңеске қосымша өтініш жолданды.
«Қорытынды отырыстың нәтижелері бойынша Конституциялық Кеңес Конституцияға түзетулер жобасының конституциялылығы туралы шешім шығарды. Осылайша, түзетулер жобасына сәйкес, Тұңғыш Президент, оның мәртебесі мен өкілеттігі туралы барлық норма Конституциядан толығымен алынып тасталады. Бұл жүргізіліп жатқан конституциялық реформаның демократиялық бағытын тағы да көрсетіп отыр. Мемлекет басшысы сөз жүзінде емес, іс жүзінде өзінің «халық үніне құлақ асатын мемлекет» қағидаттарына берік ұстанымын тағы да растады», - деді Бәшімов.
