Қазақстанда қант бағасы тағы қымбаттап жатыр

Қант бағасы үш ай қатарынан көтеріліп, өндіріс көлемі соңғы жылдардағы ең төменгі көрсеткішті көрсетіп тұр, деп хабарлайды Malim.kz energyprom сайтына сілтеме жасап.

Құрақ немесе қызылша қантын, шикі немесе тазартылған қантты, сондай-ақ өндіру көлемі 2024 жылғы қаңтар-мамырда небәрі 39,6 мың тонна болды. Бұл соңғы төрт жылдағы осы кезеңдегі ең төменгі көрсеткіш. 

2023 жылдың қаңтар-мамыр айларымен салыстырғанда өндіріс көлемі 3,4 есеге күрт төмендеді. Өзін-өзі қамтамасыз ету мәселесіне келетін болсақ, бұл жерде, көрсеткіштер айтарлықтай төмендеді. Мәселен, ағымдағы жылдың қаңтар-сәуір айларының деректері бойынша отандық қант зауыттары 7,8 мың тонна қант өндірді, бұл 2023 жылғы қаңтар-сәуірдегіден 12,1 есеге аз. Осы кезеңде қант импорты, керісінше, 15,3%-ға өсті. Бұл оның ресурстардың жалпы көлеміндегі үлесін 55,6%-дан 94,6%-ға дейін ұлғайтты.

Оқи отырыңыз: Қант бағасынан дәретхана қағазына дейін. Қош келдің, қымбатшылық!

Ал қант экспорты мен реэкспорты бір жылда 700 келіден биылғы жылдың төрт айында 50,4 мың тоннаға дейін өсті. Бірақ ішкі нарықтағы сатылым бір жыл ішінде 2,3 есеге азайып, небәрі 93 мың тонна болды.

Биылғы жылдың мамыр айында қант бағасы небәрі 0,1%-ға өскенімен, жалпы алғанда бұл көрсеткіш үш ай қатарынан өсіп келеді: мысалы, наурызда қант 3%-ға, сәуірде 3,7%-ға қымбаттады.

Салыстыру үшін: өткен жылдың мамыр айында қант, керісінше, 0,3%-ға арзандады.

Сонымен қатар, соңғы айлардағы бағаның тұрақты өсуі бағаны соңғы екі жылдағы сәйкес емес шыңға әлі қайтарған жоқ. Осылайша, өткен жылдың мамыр айымен салыстырғанда қант бұрынғысынша 4,6 пайызға арзан.

Өңірлер бойынша қант бағасы бір жылда үш облыста ғана өсті: Ұлытау (3%-ға),

Солтүстік Қазақстан (2,4%-ға) және Ақмола (1,1%-ға).

Қазақстан басқа өңірлерінде қант бағасы бір жыл бұрынғы деңгейден бұрынғысынша төмен, ал айырмашылық Абай, Маңғыстау және Түркістан облыстарында – тиісінше 8,9%-ға, 8,8%-ға және 7,9%-ға айтарлықтай байқалады.

Дегенмен, соңғы айлардағы баға динамикасын, ең бастысы, өндіріс көрсеткіштерін ескерсек, бағаны ұстап тұру мүмкін емес сияқты. 

Осы уақытқа дейін, яғни 2024 жылдың мамыр айында елімізде түйіршіктелген қанттың орташа бөлшек сауда бағасы келісіне 420 теңге болды. Бұл 2023 жылдың мамыр айындағы көрсеткіштен аз, ол кездегі көрсеткіш кг үшін 440 теңге болғанымен, Қазақстан түйіршіктелген қант орташа есеппен 274 теңге болған 2021 жылдың мамырымен салыстырғанда айтарлықтай қымбат.

Еске салсақ, Ресей Қазақстан үшін қант экспортына шектеу енгізген болатын.

Фото: Устинка LIVE