Қаржы министрлігі мобильді аударымдарға арналған жаңа критерийдің қашан іске қосылатынын жариялады, деп хабарлайды Malim.kz Tengrinews.kz-ке сілтеме жасап.
Жаңа талаптарға сәйкес, үш ай қатарынан әртүрлі жеке тұлғалардан түсетін мобильді аударымдардың жалпы сомасы 12 ең төменгі жалақыдан (ЕТЖ) аспауы тиіс. 2025 жылы бұл шекті мөлшер – 1 020 000 теңге. Критерий келесі жылдың басынан бастап қолданылады.
«12 қараша 2025 жылы Қаржы министрі мобильді аударымдарға қатысты жаңа критерийлерді бекітті. Бұрын үш ай ішінде 100 әртүрлі тұлғадан келген аударымдар кәсіпкерлік қызмет белгілеріне жатқызылса, енді 2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап 12 ЕТЖ көлеміндегі лимит енгізіледі. Яғни үш ай қатарынан 1 миллион теңгеден асатын қаражат 100 түрлі адамнан түскен жағдайда», — деді ҚМ Мемлекеттік кірістер комитетінің жеке табыс түсімдерін әкімшілендіру басқармасының бас сарапшысы Гүлден Хасенова.
Оның айтуынша, жеке тұлғалар арасындағы мобильді аударымдарды кәсіпкерлік мақсатта қолданылатын мобильді төлемдермен шатастырмау маңызды.
«Жиі кездесетін жағдай – дүкенге барғанда сатушы телефон нөмірін көрсетіп, “аударыңыз” деп сұрайды. Бұл дұрыс емес. Кәсіпкерлік есеп айырысу үшін арнайы QR-код болуы керек. Қолма-қол есептескенде кассалық аппарат қолданылады», — деп түсіндірді Хасенова.
Жаңа критерий бойынша тексерулер келесі жылдың қаңтарынан басталады.
Бұл тыйым салу немесе тұрмыстық аударымдарды бақылау емес. Критерийдің мақсаты – жеке тұлға ретінде тіркеліп жүріп, іс жүзінде кәсіпкерлікпен айналысып, бірақ салық төлемейтіндерді анықтау.
Тексеру екі шарт орындалғанда ғана жүргізіледі:
- Үш ай қатарынан жеке тұлғаның есепшотына 100 немесе одан да көп әртүрлі адамнан ақша аударылса;
- Сол кезеңдегі жалпы аударым сомасы 12 ЕТЖ-ден асса (шамамен 1 млн теңге).
Егер екі шарттың тек бірі орындалса — мысалы, сома үлкен, бірақ аударымдар саны аз — критерий қолданылмайды.
Егер 2026 жылдың қаңтар–наурыз айлары аралығында жеке адам тауар немесе қызмет үшін жүйелі түрде ақша қабылдаса, әрі:
- 100-ден астам адамнан аударым түссе;
- жалпы сома лимиттен асса,
- онда салық органдары түсініктеме сұрап, мұндай қызметтің кәсіпкерлікке жататынын анықтайды.
Алайда туыстардан, достардан, әріптестерден түсетін аударымдар, сондай-ақ бір реттік немесе жүйесіз төлемдер жаңа критерийге жатпайды.
Кірістер комитетінің мәліметінше, бұл жаңашылдықтың мақсаты — көлеңкелі айналымды азайту, өйткені мобильді аударымдар бейресми есеп айырысуда ең көп қолданылатын тәсілдердің бірі болып отыр.
Қажет болса, осы тақырыпқа қысқа тақырыптар немесе инфографика мәтінін де дайындап беремін.
