Экспорттаушы елдер ұйымы 1960 жылғы 10-14 қыркүйекте Багдаттағы конференцияда дамып келе жатқан мұнай өндіруші бес ел – Иран, Ирак, Кувейт, Сауд Арабиясы және Венесуэланың бастамашылығымен құрылды.
Ұйымды құру мақсаты ұлттық мүдделерді ескере отырып, жаңа тәуелсіз мемлекеттердің өз ресурстарын және олардың пайдаланылуын бақылауға деген ұмтылысы болып табылды. 1960-шы жылдары әлемдік нарықтарда мұнайға деген ұсыныс артығымен болды, сондықтан ОПЕК-ті құру мақсаттарының бірі – бағаның одан әрі құлдырауын болдырмау. ОПЕК өзінің мұнайды өндірудің ұжымдық көрінісін әзірледі және ұйымның Хатшылығын құрды, ол алғашында Женевада, ал 1965 жылғы 1 қыркүйектен бастап Венада орналасты.
ОПЕК құрамына 13 ел кіреді[3]: Алжир, Ангола, Венесуэла, Габон, Иран, Ирак, Конго, Кувейт, Ливия, Біріккен Араб Әмірліктері, Нигерия, Сауд Арабиясы, Экваторлық Гвинея.
2016 жылғы қарашада ОПЕК+ бейресми форматы құрылды, оған 10 ел кіреді: Әзірбайжан, Бахрейн, Бруней, Қазақстан, Малайзия, Мексика, Оман, Ресей, Судан, Оңтүстік Судан.
Қазақстан ұйым хатшылығының шақыруы бойынша 2019 жылғы наурызда ОПЕК+ мониторинг комитетінің қатысушысы болды, бұл халықаралық мұнай-газ қауымдастығында ел беделінің өскенін білдіреді.
Қазақстан ОПЕК+ үлкен отбасының мүшесі бола отырып, әлемдік мұнай индустриясының дамуына ықпал ететін шешімдерді қабылдауға тең деңгейде қатысады.
ОПЕК және ОПЕК+ қатысушы елдері әлемдік мұнай нарығында сұраныс пен ұсыныс балансын қалпына келтіру үшін орасан зор күш-жігерін салады. COVID-19 індеті барлық мұнай экспорттаушы елдері үшін нағыз сынақ болды.
ОПЕК-тің бас хатшысы Мұхаммед Баркиндо ұйымның 60 жылдығы мерейтойына байланысты өзінің құттықтау сөзінде мынаны атап өтті:
- «Болашаққа көз жүгірте отырып, ОПЕК біздің тарихымыздағы алдағы 60 жылда кездесетін жаңа сын-қатерлерге дайын. Біздің мүддеміз өндірушілер, сондай-ақ тұтынушылардың игілігі үшін теңдестірілген және тұрақты мұнай нарығын қалыптастырудан тұрады», - деді.
Сондай-ақ ол бұл миссияны қатысатын 23 ел, оның ішінде Ресейді қоса алғанда, белгілі ОПЕК+ мұнай өндіруді реттеу туралы келісім арқылы ойдағыдай жүзеге асырып келе жатқанын атап өтті. Баркиндо энергетикалық кедейлікті қысқарту кезінде дәл осының адамзатқа тұрақты дамуға қол жеткізуге мүмкіндік береді деп санайды.
Байланысты жаналықтар
MalimBlocks
Сұлтанәлі Балғабаев: Дүниежүзі қазақтары қауымдастығын мен тіркетіп едім
Дүниежүзі қазақтары қауымдастығы төрағасы орынбасарлығынан үміткер бір шенеунік өзі бола алмаған соң, айтылған дүниелерді қағазға түсіртіп, құжат жасатпаған. Содан іздеп жүріп, сол жиынды жазып алған радионың бір қызметкерінен дыбысжазбаны алып, сол бойынша өзім хатшы ретінде протокол жасап, тиісті адамдардың қолын қойдырдым. Кейін ұйымның жарғысын жазып шықтым. Солайша, ұйымды Әділет министрлігіне тіркеттік.
