Әбу Сәрсенбаев өлеңдері
Әбу Сәрсенбаев 1905 жылы 15 қазанда Атырау облысы Құрманғазы ауданы Ботақан ауылында дүниеге келген. 1995 жылы 25 қарашада Алматы қаласында қайтыс болды. Ақын, жазушы, драматург. Қазақстанның Халық жазушысы, «Парасат» орденінің иегері. Ұлы отан соғысының ардагері. Көптеген жыр жинақтарының авторы.
АҚША БҰЛТ
Ақша бұлтым, айтшы маған, айтшы маған, келдің қайдан?
Кәрі әжемдей айтшылаған, неге бейқам кездін, майдан?
Жеткен бе әжем ақ шашымен мені аялап таң алдында
Әлде Алатау ақ төсінен күн сүйгенде жаралдың ба?
Мүмкін, бір сәл кесте тігіп отырғанда Ақбілегім
Асау құйын кеткен-ді іліп алдындағы жібегін.
Ақша бұлтты әлем биік, әкетпе алыс, орал, ағын,
Мүмкін, жарым сәлем түйіп ұшырған-ды орамалын?
Мен сезімде ұйып тұрмын, тербе бұлтты жел ерінбей,
Желкілдесіп сүйіктімнің кір шалмаған желегіндей!
Баяула жел, көп есілмей, қума бұлтты, төзесің бе?
Ақ қанатты көгершіндей тұрсын солдат төбесінде!
Ақ мамық, бұлт, қон алдыма, қайда кеттің?
Аядың ба –
Ақ марлы боп оралдың ба әлде оқ үзген аяғыма?
Мүмкін, елге алып ұштың жауынгердің сағынышын,
Айқасты да ол, жалынышым, сенің арман-бағың үшін!
Ақша бұлтым, аялдамай көз алдымнан ұштың ұзап.
Жаралы деп баяндама, күтсін мені, күтсін ұзақ!
АҚ КӨГЕРШІН
Ақ көгершін азығын
Қолыңнан бердің, бөбегім.
Ал сені де ана жанының
Көгершіні дер едім!
Әсем ғой ақ құс өзіңдей,
Қызыға күліп қарайсың.
Қатерді әсте сезінбей
Қауырсын жүнін тарайсың.
Толқиды ол қақса қанатын
Төбеңде лентаң көгілдір.
Жайдары неткен, жарасым,
Көзінде жайнап өмір – нұр!
Сүйсіне қарап сыртыңнан
Анаң тұр тосып білегін.
Білегі емес толқынған
Тосуға дайын жүрегін.
Қондырып құсты жас талға
Шаттана шалқып қарадың.
Көгершін ұшты аспанға
Көтеріп өмір талабын.
Бақытты күлкі көзінде,
Саусақпен көкті нұсқайсың.
Бүлдіршін – бөбек өзің де
Ақ құсқа сонау ұқсайсың!
АРДАҚТА, АНА ТІЛІҢДІ
(Ахмет Байтұрсынұлы монологы)
Балғын ұрпақ, жолыңа нұр тіледім,
Аулақ болғай сендерден мұң сілемі.
Ана тілін қорсынар кейбіріңнен
Жәбірленіп, жаныммен түршігемін.
Көшкен елмен өмірдің күн шуағын,
Кейде ауыр ойлардан тұншығамын.
Ана тілім – қасиетім жырымдағы,
Тілім бітсе, халқымның құрығаны.
Сәлем саған, жас буын жалғастарым,
Болашақта сендермен жалғасамын.
Тек жалғасам қазақтың тілі арқылы,
Ана тілін ауадай ардақтағын!
Сақтар болсаң халқыңды – тілді сақта,
Баға жетпес мұра жоқ тілден басқа!
Тілден өзге жиһаздың бәрін түгел,
Базарлайсың қалтаңда ақшаң жатса!
СЕН ҚҰРМЕТТЕ ОНЫ
Сен құрметте оны!
Түсіндін, бе, қарағым?
Ол ақшаға сатқан жоқ,
Тізеден кесіп аяғын.
Еріккеннен ұстап та жүрген жоқ,
Қолтықтағы ұзын таяғын.
Кеше елге қатер төнгенде
Ол жауға қарсы шапты,
Бізді жалмамақ болған ажалды
Өр кеудесімен қақты.
Ол арыстанша алысты,
Өлім соққысын өз үлесіне алды.
Денесін оқ пәршелесе де
Ел намысын қорғап қалды.
Сен құрметте оны!
Түсіндің бе, қарағым?
Сенің келешегің үшін берді ол
Азаттық жолында аяғын!