«Қан ағызатын ойығы бар»: Қарағанды облысында сақ дәуіріне жататын қанжар табылды

Қорғандарды зерттеу арқылы ғалымдар ежелгі жерлеу рәсімдерін қадағалай алады.

Берік Дәулетов

  • 25.06.2024

Қарағандылық археологтар Талдықорымынан сақ кезеңіне жататын темір қанжар тапты, деп хабарлайды Malim.kz.

Бұл туралы Zakon.kz жазды.

Шет ауданында Талды тарихи-археологиялық паркінде жаз басталғалы жұмыс қызу жүргізілуде. Қазба жұмыстарына қарағандылық ғалымдар мен Е. А. Бөкетов атындағы ҚарУ 120-дан астам студенті қатысады. Темір қанжар және рәсімдерге арналған ыдыс – археологтардың тағы бір олжасы.

Байқасқа қорымында үш қорған зерттелді. Тарихшылар бұл қорғандар белгілі бір ережемен салынғанын анықтады. Бұл бірнеше мың жыл бойы қорғандардың пішінін сақтауға мүмкіндік беретін белгілі бір құрылыс әдістері. Темір қанжар да осы жерден табылды.

Бұл өте қызықты, өйткені темір топырақта қалып қойса, нашар сақталады. Бұл жерде жағдай оңтайлы болған сияқты. Бұл қанжар – скиф-сақ триадасына кіретін пышақ қаруы. Біздің дәуірімізге дейінгі III–II ғасырлардағы қанжар, сақ дәуірінен ғұн-сармат кезеңіне өту уақытына жатады. Акинактың ыңғайлы тұтқасы, түзу крест, қисық шыңы және қан ағызатын ойығы бар, - деп түсіндіреді "Археологиялық зерттеулер" ЖШС директоры Ерлан Әміров.

Қорғандарды зерттеу арқылы ғалымдар ежелгі жерлеу рәсімдерін қадағалай алады.

Ерлан Әміровтың айтуынша, табылған заттар әлеуметтік стратификацияны да көрсетеді. Шағын, орта және үлкен қорғандар табылды.

Олардың биіктігі қайтыс болған адамның материалдық байлығын немесе әлеуметтік мәртебесін білдіреді деп болжануда.

Сондай-ақ салттық мақсаттарға қажетті керамикалық ыдыс табылды. Мұндай қорытынды оның орналасуына байланысты жасалады. Ыдыс бетіне орнатылып, оның үстіне қорған тұрғызылған.

Археологтар Ақкезен қорымында жалғасы бар қорымды зерттеуді жалғастыруда. Бұл құрылым бас қорғаннан және шығысқа қарай екі доғалы тастан жасалған екі серіктес қорғаннан тұрады. Олар кішкентай тас үйінділермен аяқталады.

Ғалымдардың бірнеше ұрпағы бұл құрылымдарды кім, не үшін және қашан салғаны туралы құпияны ашу үшін зерттеу жүргізуде. Бұл Орталық Қазақстан аумағында өмір сүрген белгілі бір халық деген негізгі пікір бар. Оларда жерлеу үйінділерін ескілеріне бекіту дәстүрі болғанға ұқсайды.

– Талдыда ғұн – сармат дәуірінің ескерткіштері (б. з. д. III ғасырдан б. з. д. III ғасырға дейін) ежелгі сақ қорғандарына байланған деп есептейміз, – дейді Ерлан Әміров. – Біз бұл гипотезаны қазба жұмыстары барысында жүйелі түрде растаймыз. Қосалқы қорғандарда жерлеу сирек кездеседі. Біз қола қазандық пен темір найза ұшын таптық.

Талды саябағында қазба жұмыстары жалғасуда. Тарихи ескерткіштерге бай Қарағанды даласы ғалымдармен тағы қандай құпияларды бөлісетінін кім біледі.

Фото: Қарағанды облысы әкімдігі

Байланысты жаналықтар

Қандай пәндердің мұғалімдері әлсіз? Министр Бейсембаев ұстаздардың осал тұсын айтты

08.02.2025

Қарағанды облысында үш адам мұз астына түсіп кетті

05.01.2025

Ақтауда құлаған ұшақтың қара жәшігі Бразилияда зерттеле бастады

04.01.2025

Қарағанды облысында ауыл тұрғындары медқалдық жағатын цехқа қарсы

30.11.2024

Астанада Қазақстан-Ресей сарапшылар кеңесі өтті

28.11.2024

Бүгін - теңге күні. Ұлттық валюта қалай жасалды?

15.11.2024
MalimBlocks
Қандай пәндердің мұғалімдері әлсіз? Министр Бейсембаев ұстаздардың осал тұсын айтты

Бұл білім беру бағдарламалары қайта қарауды талап етеді

Қарағанды облысында үш адам мұз астына түсіп кетті

Ақтауда құлаған ұшақтың қара жәшігі Бразилияда зерттеле бастады

Онда ұшқаннан құлағанға дейінгі бүкіл әңгіме жазылған

Қарағанды облысында ауыл тұрғындары медқалдық жағатын цехқа қарсы

Еш құжаты болмаса да пеш орнатылып қойған

Астанада Қазақстан-Ресей сарапшылар кеңесі өтті

Бүгін - теңге күні. Ұлттық валюта қалай жасалды?

1992 жылы теңге дизайнындағы портреттер бекітілді